Nomofobia – 5 hapa për t’i dhënë fund varësisë nga telefonat inteligjentë
Nomofobia – 5 hapa për t’i dhënë fund varësisë nga telefonat inteligjentë
A ju bën “tingulli” i telefonit të lini çdo gjë që jeni duke bërë për të parë se kush “e ka pëlqyer” statusin tuaj të fundit në Facebook? A po i përgjigjeni emaileve të punës përpara se të fshini gjumin nga sytë? A ju lë të dridheni nga frika një ikonë e baterisë së ulët? Ti, miku im, ka të ngjarë të vuash nga nomofobia.
Nomo-Çfarë?
Nomofobia është frika e të qenit pa smartfon, ose më thjesht varësia nga telefoni inteligjent, dhe është një “problem i botës së parë” që nuk po tregon shenja të ngadalësimit, pavarësisht nga mosha. Dhe megjithëse mund të tingëllojë budallallëk – a mund të jeni vërtet të varur nga një pajisje dore? – implikimet janë reale.
Rreth gjysma e të rriturve e kontrollojnë telefonin e tyre të paktën disa herë në orë, me 11% që e prekin ekranin e tyre të zgjuar çdo disa minuta. Asnjë hapësirë nuk është e sigurt nga nxitimi i një tëeet-i të ri.
Pothuajse 1 në 10 njerëz të botës së zhvilluar e pranon se ka përdorur telefonin gjatë seksit. Dhe në mesin e të rinjve të moshës 18 deri në 34 vjeç, numri është edhe më i lartë: 1 në 5 janë angazhuar me smartfonin e tyre kur janë në mes të çarçafëve.
A është surprizë, pra, që 12 % mendojnë se telefonat inteligjentë janë të dëmshëm për marrëdhëniet?
Kur kombinoni nomofobinë me makinat, gjërat bëhen edhe më të frikshme. Në mesin e shoferëve të rritur, më shumë se 27 % kanë dërguar ose lexuar një tekst gjatë vozitjes. Në mesin e të rinjve, ky numër shkon deri në 34 %.
Cili është dëmi kur ndërveproni me telefonin tuaj në një semafor të kuq ose kur trafiku është i rënduar? Kini parasysh faktin se mesazhet me tekst gjatë vozitjes rrisin gjasat e aksidentit me 23 herë.
Dëmi që bën nomofobia
Edhe për ata që nuk dërgojnë mesazhe dhe nuk drejtojnë makinën, nomofobia ka pasoja të rënda.
- Po humbisni kohën
Ndërsa shumë prej nesh janë të bindur se kryerja e shumë detyrave na lejon të bëjmë më shumë, përgjigja është se kryerja e shumë detyrave nuk funksionon. Jo vetëm që truri ynë nuk është i pajisur për të përballuar dy detyra të ndryshme në të njëjtën kohë, por përpjekja për të përmbushur disa gjëra në të njëjtën kohë përfundon duke humbur më shumë kohë sesa duke kursyer ndonjë.
Mendoni për këtë: Sa mirë i ruani informacionet kur dikush flet me ju ndërsa jeni duke lëvizur nëpër email ose duke parë videon më të fundit të maces që ka postuar miku juaj? Edhe nëse trupi juaj është në një dhomë, është e lehtë të humbisni informacione të rëndësishme kur truri juaj është plotësisht diku tjetër. Plus, le ta pranojmë: Askujt nuk i pëlqen të flasë me dikë që po “dëgjon” me fytyrën e varrosur në një ekran.
- Jeni më të shqetësuar
Mungesa e telefonit pranë mund të rrisë ankthin. Një studim britanik zbuloi se 51% e pjesëmarrësve vuajnë nga “ankthi ekstrem i teknologjisë” kur ndahen nga telefonat inteligjentë. Disa prej tyre rrjedhin nga ndjenja se, nëse jemi të ndarë nga telefonat, nuk do të përfshihemi kur miqtë bëjnë plane ose nuk do ta dinë se cila është meme-ja më e fundit e Facebook.
Edhe trupi ynë ka filluar të njohë kur telefonat tanë nuk janë afër. Një studim i Universitetit të Misurit zbuloi se përdoruesit e iPhone që ndahen nga pajisjet e tyre gjatë situatave që kërkojnë një sasi të konsiderueshme vëmendje, si marrja e një testi ose përfundimi i një detyre pune, mund të rezultojë në performancë më të dobët.
Kjo për shkak se, kur pjesëmarrësit u ndanë nga telefonat e tyre dhe më pas iu kërkua të plotësonin enigmat e thjeshta të kërkimit të fjalëve, rrahjet e zemrës dhe presioni i gjakut u rritën – ashtu si edhe ndjenjat e tyre të ankthit dhe të pakëndshme.
- Nuk jeni duke fjetur si duhet
“Kontrollo email-in për herë të fundit, sigurohu që asnjë mik të mos ketë postuar ndonjë gjë interesante, një shikim të fundit në Instagram… oh prit, erdhi një email i ri pune. Sa keq, ai takim pasdite u shty. A u përgatita mjaftueshëm për të? A duhet t’i rishikoj gjërat edhe një herë? Prisni, tashmë është vonë. Mendoj se do të mendoj vetëm për këtë për gjysmë ore të ardhshme, ndërsa do të lëkundem duke u përpjekur të bie në gjumë.”
Tingëllon e njohur? Të përmbytesh me informacion stimulues menjëherë para gjumit shpesh do të thotë që nuk mund të flesh mirë, veçanërisht kur na paraqiten situata jashtë kontrollit tonë. Dhe shumica prej nesh flenë me telefonat te koka. Pothuajse në çdo grupmoshë, të paktën 40 % flenë me telefonin e tyre brenda mundësive. Për ata të moshës 25 deri në 29 vjeç, numri është edhe më i lartë: pothuajse 80 për qind janë duke u ngjitur në pajisjen e tyre.
Rreziku nuk është vetëm se çdo bip brenda natës ka potencialin të na zgjojë. Telefonat inteligjentë lëshojnë gjithashtu një dritë “blu”, duke i sinjalizuar trurit tonë se është koha për t’u zgjuar. Dritat blu shtypin melatoninën, hormonin që dikton ritmet tona të gjumit. Po, lufta për të fjetur me telefonin tuaj është e vërtetë.
- Fëmijët tanë po marrin zakonet tona të këqija
“Bëj siç them unë, jo si bëj unë” është shumë e vërtetë kur bëhet fjalë për kohën e telefonit inteligjent. Edhe pse prindërit u kërkojnë fëmijëve dhe adoleshentëve të pushojnë nga Snapchat ose të lënë telefonat e tyre gjatë darkës, ata po kontrollojnë kalendarët, po u përgjigjen mesazheve ose po kënaqen me një lojë të fundit të Candy Crush.
Është e arsyeshme që, pothuajse në çdo studim të përdorimit të smartfonëve, të rinjtë kanë normat më të larta të përdorimit. Fëmijët po mësojnë se të qenit gjithmonë të lidhur është normale – dhe po humbasin rëndësinë e ndërveprimit të njeriut me njeriun.
Shenjat që tregojnë se jeni të varur nga telefoni juaj inteligjent
Sigurisht, disa njerëz pa vetëkontroll mund të jenë të varur nga smartfonët e tyre. Por a jeni ju një prej tyre? Nëse ndonjë nga këto vlen për ju, të gjitha shenjat tregojnë për varësi.
– Kapni telefonin inteligjent menjëherë sa zgjoheni dhe para gjumit.
– Nuk është e pazakontë që të lexoni emailet ose lajmet më të fundit ndërsa jeni duke ngrënë.
– Kur telefoni është i paarritshëm, bateria e ulët ose i fikur plotësisht, ndiheni të shqetësuar ose të stresuar.
– Të qënit jashtë sinjalit të celularit ju bën të ndiheni sikur mund të humbisni diçka.
– Jetoni për momentin tjetër të Instagram-it.
– Kur dëgjon atë tingullin e tekstit të njohur, emocionohesh.
– E keni kontrolluar telefonin tuaj të paktën një herë gjatë leximit të këtij artikulli!
Po. Kështu mendova! Megjithatë, është në rregull. Ne jemi të gjithë në këtë së bashku.
Plani me 5 hapa për t’i dhënë fund varësisë nga telefoni inteligjent
Tani që kemi mposhtur hapin e parë, duke pranuar se ka një problem, është koha për ta luftuar këtë gjë. Ndiqni këto hapa për të shijuar një jetë që plotësohet, nuk drejtohet nga smartfoni juaj.
- Fikeni celularin të paktën një orë para gjumit
Jepini trurit tuaj një shans për t’u çlodhur dhe për t’u angazhuar për të fikur telefonin një orë para gjumit. Kjo do të thotë ta fikni, jo vetëm në heshtje. Ato dridhje dhe drita vezulluese janë ende të dëmshme, siç është të dish se je vetëm një shtrirje larg shikimit më të fundit. Mos harroni, nomofobia nuk fle kurrë dhe as ju. Nuk është çudi që kaq shumë prej nesh janë gjithmonë të lodhur, apo jo
Nëse keni një arsye legjitime për ta mbajtur telefonin ndezur – djali juaj është jashtë me miqtë ose prindërit tuaj janë të moshuar dhe ju nuk keni telefon fiks – vendoseni telefonin në modalitetin “mos shqetëso!” dhe vendoseni në anën tjetër të dhomës. Në këtë modalitet, telefoni do t’i mbyllë të gjitha njoftimet, por do t’ju lejojë të aktivizoni përjashtime, të tilla si një telefonatë nga një numër specifik.
Mbani mend: Të shihni se sa “pëlqime” ka marrë postimi juaj i fundit në Instagram nuk është një arsye legjitime.
“Por unë e përdor telefonin tim si orë me zile,” thoni ju. “Kam nevojë për atë afër!” Për këtë unë përgjigjem….
- Mos u zgjoni nga telefoni juaj
Merrni një orë alarmi të vërtetë (po, ju ende mund t’i gjeni këto relike të epokës së gurit). Kjo jo vetëm që do t’ju lejojë të fikni plotësisht telefonin tuaj gjatë natës (përsëri, përveç nëse keni nevojë të qëndroni në gatishmëri për një anëtar të familjes dhe nuk keni një linjë fikse), por në vend që të zgjoheni me tundimin për të parë atë që keni humbur gjatë natës, mund t’i kaloni momentet e para të mëngjesit duke u shtrirë, duke menduar për atë që është në orar për ditën ose në thelb duke bërë diçka tjetër përveç kontrollit të telefonit tuaj.
Për kredit shtesë, ju sfidoj të mos e ndizni më telefonin derisa rutina juaj e mëngjesit të përfundojë: keni bërë dush, jeni veshur, keni ngrënë mëngjes, ndoshta edhe keni lexuar gazetën (kujtoni atë argëtim!) dhe i keni përcjellë fëmijët për në shkollë.
- Cakto kohë të caktuara për të kontrolluar telefonin
A keni vërtet nevojë të shikoni çdo email të vetëm në momentin e parë që e merrni? Kurseni mendjen tuaj të shëndoshë dhe njëkohësisht ndihmoni produktivitetin tuaj duke caktuar kohë të caktuara për t’a parë smartfonin tuaj.
Për shembull, mund të dëshironi të bëni një spastrim pesë-minutësh në rrjetet tuaja sociale dhe emailin menjëherë përpara se të uleni në tavolinën tuaj të punës për të bërë punë, më pas ta fshihni telefonin për orën tjetër, kur të bëni një pushim pesë-minutësh.
Strukturimi i orarit të punës rreth pushimeve të shkurtra ju ndihmon të përmbushni detyrën tuaj pa shpërqendrime për një periudhë kohore, ndërkohë që e dini se një “pauzë” është afër qoshes.
Për më tepër, pasi të përfundojë dita e punës, jepini vetes një kohë të caktuar që ju lejohet të kontrolloni çdo gjë që lidhet me punën. Ndoshta pas darkës (dhe shumë përpara gjumit!) i jepni vetes 10 minuta për të shqyrtuar çdo mesazh që mund të ketë ardhur ose që ka nevojë për vëmendjen tuaj.
Dhe kjo është koha për të qenë mendjemprehtë: nëse nuk është diçka që kërkon vëmendjen tuaj në këtë sekondë (d.m.th. një marrëveshje milion dollarëshe do të përfundojë nëse nuk i përgjigjeni atij emaili), mund të presë deri në mëngjes.
- Krijimi i zonave pa telefona
E di që nuk mund të jem i vetmi që tmerrohem që telefonat inteligjentë po i pengojnë njerëzit gjatë momenteve intime. Me këtë që u tha, përcaktimi i vendeve dhe kohërave të caktuara si zona pa telefona është një mënyrë e shkëlqyer për të trajtuar nomofobinë.
Orari i vakteve është një vend i mirë për të filluar: në vend që të lëvizni dhe të përtypni, mund të praktikoni të ngrënit e ndërgjegjshëm dhe një bisedë tërheqëse. Është gjithashtu një mundësi e shkëlqyer për të dhënë shembull për fëmijët; ata do të shohin se ju vlerësoni bisedën dhe ushqimin e mirë sesa t’i përgjigjeni çdo zileje të telefonit.
Dhe të lutem, thjesht thuaj jo telefonave në shtrat.
- Angazhohuni në kontakt të vërtetë njerëzor
Së fundi, në vend që të “lidheni” me miqtë dhe familjen përmes mediave sociale, provoni të kaloni pak kohë reale me ta. Në vend që të “pëlqeni” statusin e kushëririt tuaj, telefononi atë për të dëgjuar historinë nga dora e parë. Vendosni një datë kafeje për t’u takuar me miqtë në vend të atij teksti në grup. Dërgoni një kartë të zhytur në mendime një miku të largët.
Ne jemi krijesa shoqërore që lulëzojmë në intitetin e vërtetë njerëzor. Kjo është diçka që një smartphone thjesht nuk mund ta kopjojë.