Ushqime që kanë provuar uljen e rrezikut të Glaukomës

Glaukoma çon në verbëri të pashërueshme. Nuk ka shenja paralajmëruese të hershme. Gjysma e njerëzve me sëmundjen as nuk e dinë se e kanë atë. Ndryshimi i dietës mund të zvogëlojë rrezikun.

Glaukoma është shkaku i dytë kryesor i verbërisë në botë pas katarakteve. Ajo është një çrregullim neurologjik që çon në përkeqësimin e nervit optik që lidh sytë me trurin. Përfundimisht ajo çon në verbëri të pakthyeshme.

Është vlerësuar se 60 milionë njerëz në botë dhe tre milionë në SHBA kanë glaukoma. Por vetëm gjysma e tyre me këtë gjendje e dinë se e kanë atë. Shkaku nuk është i njohur dhe nuk ka shenja ose simptoma të paralajmërimit të hershëm.

Grupet me rrezik të lartë përfshijnë njerëzit mbi 60 vjeç, ata me një histori familjare, diabetikët dhe njerëzit të cilët nuk kanë shikim të mprehtë. Sytë me ngjyra të lehta janë një tjetër faktor rreziku. Sytë blu ose gri kanë më shumë gjasa të pësojnë dëm në krahasim me ngjyrat e tjera.

Një faktor kryesor i rrezikut është rritja e presionit intraokular (IOP).

Një tjetër shkak është qarkullimi i dobët i rrjedhjes së gjakut në nervin optik.

Dëmi oksidues gjithashtu mund të kontribuojë në këtë gjendje.

Nuk ka shërim për glaukomën në mjekësinë konvenciale. Trajtimet kimike  përqëndrohen në zvogëlimin e presionit në sy. Por kjo nuk e parandalon përparimin e mëtejshëm të gjendjes.

Por një studim më i ri tregon se substanca të ndryshme natyrale mund të jenë të dobishme në trajtimin e glaukomës. Studimet fokusohen në mënyrat natyrale për të lehtësuar IOP, për të përmirësuar rrjedhjen e gjakut në sy, dhe për të zvogëluar stresin oksidativ. Rezultatet tregojnë se përmirësimi i dietës mund të zvogëlojë rrezikun e zhvillimit të glaukomës.

Ushqimi me fruta dhe perime të freskëta, me vitamina A dhe C, është e lidhur me një rrezik më të ulët. Pra, janë ushqimet e larta në karotenoide.

Një studim i NIH-së i botuar në American Journal of Ophthalmology zbuloi se gratë që hanin 3 ose më shumë rracione në ditë nga të gjitha frutat dhe lëngjet frutore ulën shanset e tyre për të patur glaukomë me 79 % krahasuar me ata që konsumonin më pak se 1 rracion në ditë.

Njerëzit që marrin nivelet më të larta të vitaminës C, ulin rrezikun e tyre me 70 %. Marrjet e larta të vitaminës A ulin rrezikun me 63 % dhe alfa karotenën me 54 %.

Por jo të gjitha pemët dhe perimet ju japin mbrojtje. Këtu janë disa ushqime të provuara që zvogëlojnë rrezikun e glaukomës:

– Kale dhe Kolorade

Studimi i NIH zbuloi se konsumimi i perimeve çdo ditë kanë efekt mbi normat e glaukomës.  Konsumimi i kales ose ose kolardës një herë në javë mund të zvogëlojë rrezikun e glaukomës me 57 %.

Një studim i kohëve të fundit sugjeron se nivelet e larta të nitratit që gjenden në perimet gjethe gjelbër luftojnë glaukomën. Nitrati i zarzavateve është një pararendës për oksid nitrik i cili nxit qarkullimin e shëndetshëm të gjakut.

Studimet theksuan se konsumimi i sa më shumë nitrateve që gjenden në perimet gjethe gjelbër ul rrezikun e glaukomës me 40-50%. Lidhja ishte edhe më e fortë për një lloj glaukomei të lidhur me qarkullimin e dobët të gjakut.

– Portokallet dhe Pjeshkët

Gratë që morën pjesë në studimin e NIH, të cilat  konsumonin më shumë se dy herë në javë portokall ose pjeshkë të freskëta, ulën shanset e tyre për të marrë glaukomën. Gratë që hanin portokall, e ulën rrezikun e tyre me 82 % ndërsa ato që konsuman  më shumë pjeshkë e ulën rrezikun me 70 %.

Konsumimi i gjithë frutit të freskët bëri një ndryshim të madh. Lëngu i portokallit nuk i dha të njëjtat përfitime edhe për njerëzit që e pinë atë çdo ditë. Dhe ndërsa pjeshkët e freskëta ishin mbrojtëse, pjeshkët e konservuara i kishin humbur këto veti.

– Salmoni i egër

Në një studim të pacientëve të glaukomës dhe të vëllezërve të tyre të shëndetshëm, hulumtuesit zbuluan se pacientët me glaukomë kishin nivele më të ulëta të acideve yndyrore eikosapentaenoic (EPA) dhe docosahexaenoic (DHA), si dhe acide yndyrore Omega-3. Hulumtuesit sugjeruan se EPA dhe DHA mund të modulojnë mikrocirkulimin sistemik të dëmtuar dhe qarkullimin e gjakut në sy dhe neuropati optike, të cilat janë të lidhura me glaukomën.

Përveç salmonit të egër, burime të tjera të mira të EPA dhe DHA përfshijnë sardelet, skumbri, harengë dhe ton.

– Kakao

Një studim i ri tregoi se flavonoidët kanë një rol premtues në përmirësimin e vizionit në pacientët me glaukomë dhe presion të lartë të syve. Ato duket se luajnë një rol në përmirësimin dhe ngadalësimin e progresit të humbjes së vizionit.

Flavonoidet janë komponimet polyphenol të gjetura te bimët. Ushqimet më të zakonshme me flavonoid janë kakao, majdanozi, kikirikët, boronica. Këto ushqime përmbajnë  kompetenca neuroprotetike dhe antioksiduese që duket se kanë dobi për pacientët e glaukomës.

– Rrushi i thatë

Një studim 24-mujorsh tregoi se anthocyanins që gjendet në rrushin e zi pa fara ngadalëson përkeqësimin e fushës vizuale. Studiuesit besojnë se rrushi i zi i thatë ndihmon në normalizimin e qarkullimit të gjakut në sy.

– Goji Berri

Presioni i lartë intraokular çon në humbjen e shikimit duke shkatërruar qelizat e ganglionit të retinës (RGC). Një studim i fundit në kafshë tregoi se bima e gojit, ndaloi humbjen e RGC dhe neurodegjenerimit në retinë që gjendet në glaukomë. Përfitimet ishin të pavarura nga presioni i syve. Me fjalë të tjera, goji nxiti mbijetesën e RGC, përkundër presionit të lartë të syve. Kafshët që u ushqyen me ekstrakt goji pothuajse dolën plotësisht nga humbja e presionit të RGCs.

– Patëllxhani

Studiuesit studiuan vullnetarë meshkuj të cilëve iu kërkua të konsumojnë 10 gram patëllxhan çdo ditë. Rezultatet treguan se patëllxhani  zvogëloi presionin intraokular me 25 %. Studiuesit sugjeruan se patëllxhani është gjithashtu në dobi të pacientëve që vuajnë nga glaukoma.