13 Fakte rreth Migrenës

Dhimbja e kokës është vetëm një pjesë e gjendjes shëndetësore e quajtur sëmundje e migrenës. Simptoma të tjera të zakonshme janë: përzierje, marramendje, lodhje, ndjeshmëri ndaj dritës dhe zërit, madje edhe verbëri e përkohshme.

Simptomat dhe shkaqet e migrenës duken të ndryshme në pacientë të ndryshëm, dhe studiuesit vetëm tani po fillojnë të kuptojnë se çfarë është gjendja dhe si ta trajtojnë atë. Organizata Botërore e Shëndetësisë thotë se migrena është globalisht e nën diagnostikuar, dhe menaxhimi i saj është shumë i dobët.

Këtu janë disa nga faktet më të dukshme që njohim për çrregullimin e migrenës.

1. Migrena është sëmundja e tretë më e përhapur në botë

Edhe nëse nuk vuani nga migrena, keni shanset që të njihni dikë që vuan;Ky çrregullim prek 14.7% të popullsisë, ose një në shtatë persona, në të gjithë botën. Vetëm në SHBA, rreth 39 milionë njerëz janë të prekur nga kjo gjendje. Migrena kronike (që përjeton të paktën 15 ditë dhimbje koke në muaj gjatë një periudhe tre mujore, me mbi gjysmën e migrenave) është më e rrallë, duke ndikuar rreth 2% të popullsisë botërore.

2. Gratë vuajnë më shumë se meshkujt

Nga një miliard njerëz në Tokë që kanë çrregullime të migrenës, tre të katërtat janë gra. Ekspertët mjekësorë dyshojnë se kjo ka të bëjë me natyrën ciklike të hormoneve femërore. Sipas hulumtimit të paraqitur këtë vit (2018), NHE1, proteina që rregullon transferimin e protoneve dhe joneve të natriumit nëpër membranat qelizore, është një komponent i rëndësishëm i dhimbjeve të kokës së migrenës. Prodhimi i NHE1 luhatet shumë më shumë tek gratë se sa tek meshkujt. Kur shkencëtarët vërejtën trurin e minjve të laboratorit, zbuluan se nivelet e NHE1 ishin më të ulëta kur estrogjeni ishte në kulmin e tij. Në përgjithësi, minjtë femra kishin katër herë sasinë e NHE1 në trurin e tyre se sa meshkujt. Nëse e njëjta gjë vlen për njerëzit, kjo mund të shpjegojë pse gratë jo vetëm që kanë më shumë gjasa të vuajnë migrenë në radhë të parë, por pse i përjetojnë ato më shpesh dhe më intensivisht dhe kanë më shumë vështirësi në reagimin ndaj trajtimit.

3. Shkaku i Migrenës ndryshon plotësisht tek pacientët

Për mjekët dhe pacientët, shkaku i  migrenës mund të jetë një burim çrregullimesh. Ato ndryshojnë nga pacienti në pacient dhe shpesh vijnë nga burime të papritura që nuk kanë lidhje me njëri-tjetrin.

Shkaktarët kryesorë që kontribojnë në migrenë përfshijnë; stresi, ndryshimet hormonale, gjumi i tepërt ose i pakët, dehidrimi, alkooli, duhani, ekspozimi ndaj dritës ose ndriçimit fluoreshent,  medikamentet si vazodilatatorët dhe kontraceptivët, parfumet, traumat e kokës, ngrënia e shpejtë e vakteve apo mosngrënia e tyre, ndryshimet e motit, luhatjet emocionale, mungesa e aktivitetit fizik dhe kafeina, janë disa nga ndërhyrësit më të mëdhenj. Disa njerëz marrin migrenë pas ngrënies së ushqimeve specifike, si djathi, dhe të tjerët janë të ndjeshëm ndaj ndryshimeve në kushtet e motit si presioni barometrik. Disa njerëz e menaxhojnë migrenën duke identifikuar dhe shmangur shkaktarët.

4. Disa kanë shenja se migrena po vjen

Para se të fillojnë të përzierat, marramendja dhe dhimbja e lehtë e kokës është një atmosferë paralajmëruese tek disa njerëz se një migrenë është në rrugën e saj. Më pak se 25% të atyre që vuajnë nga migrena përjetojnë shqisat e shtrembëruara, të tilla si mpirje ose ndjesi shpimi në duar ose fytyrë, ose një perde që pengon vizionin e tyre. Kjo gjendje zakonisht ndodh 10-30 minuta para se migrena të zhvillohet dhe zgjat nga pesë minuta në një orë.

5. Një nga simptomat e migrenës është verbëria e përkohëshme

Ndryshe nga migrena me shenja paralajmëruese, migrena e retinës është e kufizuar në njërin sy. Simptomat shkojnë në humbje të pjesshme ose të plotë të vizionit. I njëjti sy pothuajse preket gjithmonë dhe personit  zakonisht i rikthehet shikimi pas 10-20 minutash.

6. Humbja e funksionit të gjymtyrëve

Një nga nën-tipet më të rrallë dhe më të frikshëm të migrenës është migrena hemiplegjike. Njerëzit me këtë variant mund të përjetojnë dobësi, mpirje, ndjesi shpimi ose humbje të funksionit motorik në pjesët e gjysmës së trupit të tyre, duke përfshirë krahun, këmbën ose fytyrën. Megjithëse ndjesitë zakonisht zhduken brenda 24 orëve, ato mund të zgjasin diku nga një orë në disa ditë. Ndonjëherë ato shoqërohen me simptoma tipike të migrenës, si dhimbja e kokës, por mund të shfaqen edhe vetvetiu.

7. Fëmijët preken gjithashtu nga migrena

Migrena nuk është vetëm një problem për të rriturit, por rreth 10% e të gjithë fëmijëve të moshës shkollore preken gjithashtu nga ky çrregullim. Simptomat e migrenës në fëmijët janë të ngjashme me atë që është parë në pacientët më të vjetër: Ata mund të përjetojnë dhimbje të forta në kokë, të ndjehen të sëmurë, vizion të deformuar dhe ndjeshmëri ndaj tingullit dhe dritës. Dallimet kryesore janë se migracionet e fëmijëve shpesh zhvillohen papritur dhe janë më të shkurtra se tek të rriturit.

8. Migrena mund të jetë gjenetike

Për shumicën e njerëzve me çrregullime të migrenës, ajo shkon në familje. Rreth 80-90% e të sëmurëve të migrenës raportojnë se kanë të paktën një anëtar të familjes që e ka atë. Nëse një prind ka migrenë, ka një shans 50% që fëmija i tij do të duhet të jetojë me migrenë – dhe se rreziku rritet deri në 75% kur të dy prindërit e kanë gjëndjen.

9. Migrena është e lidhur me sistemin tretës

Përveç pjesës së sistemit nervor që i përgjigjet stimujve të jashtëm, njerëzit kanë një sistem nervor enterik, pjesa përgjegjëse për rregullimin e tretjes. Disa ekspertë mjekësorë besojnë se migrena është e lidhur ngushtë me sistemin tretës dhe mikrobet që gjenden në të.  Njerëzit me migrenë kanë dy herë më shumë gjasa të kenë edhe çrregullime të tretjes.

10. Kosto e lartë që është investuar për kërkimet rreth migrenës

Në vitin 2017, Institutet Kombëtare të Shëndetësisë investuan 22 milionë dollarë në kërkimet rreth migrenës. Hulumtimi i Astmës mori 286 milionë dollarë, kanceri i gjirit 689 milionë dollarë dhe diabeti 1.1 miliardë dollarë.

11. Humbjet për shkak të migrenës shkojnë deri në 13 miliardë dollarë në vit

Edhe pse migrena nuk është kërcënuese për jetën si kushte të tjera, ajo është mjaft e përhapur që të ketë një ndikim negativ në shoqërinë në tërësi. Punëtorët me migrenë shpesh përfundojnë duke marrë shumë kohë nga punët e tyre, të cilat mund t’u kushtojnë punëdhënësve të tyre. Sipas Out of My Head, vlerësohet se 113 milion ditë pune mungojnë çdo vit për shkak të migrenës, duke shtuar një humbje prej 13 miliardë dollarësh.

12. Migrena është e lidhur me depresionin

Në Shtetet e Bashkuara, deri në 40% e njerëzve me migrenë gjithashtu kanë depresion. Rreziku nga ankthi, çrregullimi bipolar dhe çrregullimi i panikut janë gjithashtu më të larta në ata që vuajnë nga migrena. Studiuesit ende janë duke zbuluar lidhjet mes sëmundjeve mendore dhe migrenës. Ndërsa parashikimi i simptomave të dhimbshme mund të shkaktojë depresion dhe ankth në disa njerëz, ekspertët besojnë se sëmundja mendore shpesh është më shumë se vetëm një efekt i jetesës me migrenë. Prodhimi i serotoninës kimike të trurit është i përfshirë në migrenë dhe në depresion. Kjo është arsyeja pse ilaqet antidepresive triciklike të dizajnuara për të rritur nivelet e serotoninës janë përshkruar ndonjëherë për trajtimin e migrenës, megjithëse pa rezultat.

13. Në trajtim të Migrenës

Shumë terapi të migrenës nga dekadat e fundit kanë qenë rezultat i gjykimit dhe gabimit. Medikamente të dizajnuara për të trajtuar kushte të tjera, të tilla si ilaçet kundër depresionit, ilaçet epilepike dhe Botox, të gjitha janë përshkruar për migrenë, me rezultate të përziera.

Mbështetja për Migrenën

Migrena është një dhimbje koke primare dhe e përsëritur pulsuese që zakonisht prek njërën anë të kokës dhe mund të variojë nga mesatarja në të rëndë. Disa nga shkaqet kryesore të shkaktimit të migrenës janë stresi, ankthi, trauma mendore, gjumi i pamjaftueshëm etj.

Për tju ardhur në ndihmë me këto probleme, Ekipi ynë i Kërkimit dhe Zhvillimit (WAHRD) ka zhvilluar produktet bimore më të dobishme dhe efektive për migrenën – Jaerva Migraine dhe Zinginax.