KANCERI I APANDISITIT rritet ndjeshëm tek mijëvjeçarët: Pse mjekët nuk i vënë re shenjat

Shkalla e kancerit të apandisitit është katërfishuar tek mijëvjeçarët (të lindur në vitet 1980) krahasuar me brezat e vjetër, me një rritje vjetore prej katër përqind – duke tejkaluar shumë shumicën e kancereve.

Shumica e rasteve nuk zbulohen deri në fazat e avancuara për shkak të simptomave të paqarta (dhimbje barku, fryrje, humbje peshe) dhe mungesës së protokolleve të shqyrtimit.

Studiuesit dyshojnë për faktorët mjedisorë ose të stilit të jetës (dieta të përpunuara, çrregullime të mikrobiomës, toksina) dhe një “efekt të kohortës së lindjes”, por shkaku i saktë mbetet i panjohur.

Rritja pasqyron rritjen e kancerit gastrointestinal me fillim të hershëm (p.sh., kolorektal, pankreatik) tek të rriturit nën 50 vjeç, duke sinjalizuar një krizë të shëndetit publik.

Mjekët dhe pacientët duhet t’i japin përparësi simptomave të vazhdueshme; grupet e avokimit shtyjnë për kërkime mbi zbulimin e hershëm dhe faktorët e rrezikut. Aktori Adan Canto, i njohur më së miri për rolet e tij në “X-Men” dhe “The Cleaning Lady”, vdiq në moshën 42 vjeç nga kanceri i apendisitit në janar 2024. Vdekja e tij tragjike dhe e hershme nxori në pah një trend shqetësues mjekësor: një rritje të ndjeshme të kancerit të apendisitit tek të rriturit më të rinj.

Një studim i ri i botuar më 10 qershor në Annals of Internal Medicine (AIM) zbulon se shkalla e kësaj sëmundjeje të rrallë, por agresive, është katërfishuar tek mijëvjeçarët e vjetër krahasuar me brezin e gjyshërve të tyre. Megjithatë, pavarësisht rritjes alarmante, shumica e rasteve nuk diagnostikohen derisa të jetë tepër vonë – duke ngritur pyetje urgjente se pse mjekësia moderne nuk po arrin ta kapë atë më shpejt.

Për dekada të tëra, kanceri i apendisitit konsiderohej një çudi mjekësore. Ky kancer ishte aq i rrallë sa shumë mjekë nuk e hasën kurrë në karrierën e tyre. Megjithatë, studimi i AIM – i cili analizoi gati 5,000 raste nga viti 1975 deri në vitin 2019 – zbuloi se të rriturit e lindur në mesin e viteve 1980 kanë katër herë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundjen sesa ata të lindur në vitet 1940.

Ndërsa numri i përgjithshëm i rasteve mbetet i vogël – rreth 3,000 amerikanë çdo vit – shpejtësia e rritjes është e paparë. Ndryshe nga shumica e kancereve, të cilat rriten me një deri në dy përqind në vit, kanceri i apendiksit po rritet me gati katër përqind në vit. Dhe grupi më i goditur? Të rriturit nën 50 vjeç.

Kanceri i apendiksit: Një sëmundje që fshihet në sy të lirë

Apendiksi, një qese e vogël e bashkangjitur në zorrën e trashë, është shpërfillur prej kohësh si një relike e padobishme evolucionare. Por hulumtimet e fundit sugjerojnë se mund të luajë një rol në imunitetin e zorrëve. Fatkeqësisht, është gjithashtu i prirur ndaj tumoreve, dhe mjekët ende nuk e dinë pse ato po bëhen më të zakonshme tek të rinjtë.

Hulumtuesit dyshojnë për një “efekt të kohortës së lindjes”, që do të thotë faktorë të zakonshëm mjedisorë ose të stilit të jetës midis atyre që kanë lindur në të njëjtën epokë. Fajtorët e mundshëm përfshijnë:

– Ndryshimet në dietë (ushqime të përpunuara, aditivë artificialë)

– Çrregullimi i mikrobiomës (antibiotikë, përkeqësimi i shëndetit të zorrëve)

– Toksinat mjedisore (plastika, ndotësit)

– Mutacionet gjenetike (rreth 10 përqind e rasteve kanë lidhje trashëgimore)

Por ndryshe nga kanceri i zorrës së trashë, i cili ka protokolle të qarta shqyrtimi, kanceri i apendisitit nuk ka metoda zbulimi të hershëm. Shumica e rasteve gjenden rastësisht, shpesh gjatë një operacioni urgjent për apendisitin.

Por sfida më e madhe me kancerin e apendisitit është se simptomat imitojnë problemet e zakonshme të tretjes. Pacientët raportojnë dhimbje të vazhdueshme barku, fryrje, shqetësime në legen dhe humbje të pashpjegueshme në peshë. Deri në kohën kur konfirmohet kanceri, ai shpesh është përhapur – duke e bërë trajtimin më sfidues.

Më keq, pacientët më të rinj sot kanë më pak gjasa të heqin fare apendisitin. Shumë raste të apendisitit tani trajtohen me antibiotikë në vend të kirurgjisë, e cila mund të maskojë tumoret që fshihen brenda.

Kjo nuk ka të bëjë vetëm me apendisitin. Rritja e shpejtë pasqyron një rritje shqetësuese të kancereve të tjera gastrointestinale me fillim të hershëm – kolorektal, stomak dhe pankreas – tek të rriturit nën 50 vjeç.

Disa ekspertë fajësojnë dietat moderne, stilin e jetesës sedentare, apo edhe ekspozimet ndaj toksinave në fëmijëri. Por pa më shumë kërkime, shkaku i saktë mbetet një mister.

Për momentin, ndërgjegjësimi është thelbësor. Mjekët duhet t’i marrin seriozisht simptomat e vazhdueshme, veçanërisht tek pacientët më të rinj. Grupet e avokimit si Konsorciumi i Kancerit të Apendiksit po bëjnë presion për më shumë kërkime mbi faktorët e rrezikut dhe mjetet e zbulimit të hershëm.

Nëse dhimbja ose fryrja zgjat për javë të tëra, kërkoni testime të mëtejshme. Në mjekësi, e rrallë nuk do të thotë e pamundur.

Vdekja e Cantos ishte një thirrje zgjimi. Kanceri i apendiksit është ende i rrallë, por rritja e tij e shpejtë tek mijëvjeçarët sinjalizon një ndryshim më të thellë në shëndetin publik. Derisa shkenca të arrijë ritmin, vigjilenca – dhe një refuzim për të shpërfillur dhimbjen e pashpjegueshme – mund të shpëtojë jetë.

Bimët e Shkretëtirës në mbështetje të pacientëve me Gjendje të Rënda Malinje

Metodat konvencionale të trajtimit të malinjitetit (helmim me kimioterapi – djegie me rrezatim – prerje me bisturi) kanë vërtetuar dështimin e tyre total, madje efektet anësore dhe dëmet afatgjata që shkaktojnë këto metoda tek njeriu janë shkak i vuajtjeve të mëdha dhe përshpejtimit të vdekjes.

Por, “Krijuesi ynë Madhështor nuk ka zbritur ndonjë sëmundje në Tokë, veçse ka zbritur edhe ilaç për të, por që dikush e di, e dikush nuk e di.”

Dhe është e kuptueshme se mënyra e shërimit që Zoti ka krijuar për njerëzimin është ajo natyrale: me bimë të caktuara kurative, ushqim natyral dhe jetesë aktive.

Pikërisht kjo është edhe mënyra jonë e trajtimit të sumundjeve, ku vjen edhe roli i Ekipit të Zbulimit dhe Zhvillimit të Wild Arabic Herbs, për identifikimin dhe formulimin e bimëve të shkretëtirës arabe që janë më të fuqishmet në asgjësimin rrënjësor selektiv të qelizave malinje burimore dhe atyre metastazike, pa dëmtuar aspak qelizat e mira, indet apo ADN-në e trupit, por duke i stimuluar dhe përkrahur ato; dhe pa shkaktuar asnjë lloj dëmtimi apo efekti anësor, por duke përkrahur shëndetin dhe jetesën sa më cilësore të pacientit.