Gjeni p53 dhe zhvillimi i Kancerit
Gjeni p53 dhe zhvillimi i Kancerit
A e kontrollon gjenetika shëndetin tonë?
Gjeni p53 është një gjen unik që shkencëtarët po vazhdojnë ta hetojnë për rolin e tij në zhvillimin e kancerit dhe sëmundjeve të tjera kronike. Për vite me radhë prindërve dhe gjyshërve tanë u tha se rezultatet shëndetësore bazoheshin në karakteristikat gjenetike që ata trashëguan nga prindërit e tyre. Ndërsa gjenetika jonë luan një rol të rëndësishëm në fiziologjinë tonë, perspektiva me bazë të gjerë që shkenca mjekësore përjetësoi ishte se materiali gjenetik është faktori më i rëndësishëm në rezultatet tona shëndetësore.
Sot, ne e kuptojmë se shumë aspekte të gjenetikës sonë kontrollohen nga faktorët mjedisorë me të cilët ne ndërveprojmë çdo ditë. Kjo quhet epigjenetikë, ose përshtatje gjenetike përmes stimujve mjedisorë. Epigjenetika është një fushë e gjenetikës, në të cilën variacionet shkaktohen nga stimujt mjedisorë që ndezin dhe fikin gjenet dhe ndikojnë në mënyrën se si qelizat lexojnë gjenet specifike.
Le të hedhim një vështrim më të afërt në ndryshimin midis shprehjes gjenetike dhe epigjenetike kur bëhet fjalë për shëndetin tonë.
Polimorfizmi gjenetik: Ky është një ndryshim në sekuencën e ADN-së në një gjenotip të veçantë. Një shembull do të ishte Sindroma Doën, e cila ka një kromozom të trefishtë në 21. Ky kromozom i tretë (ne duhet të kemi vetëm dy) çon në anomalitë e rritjes dhe prapambetje mendore. Ky është një proces që ndodh gjatë periudhës kongjenitale të zhvillimit në barkun e nënës
Përshtatja epigjenetike: Ky është një ndryshim në shprehjen gjenetike pa asnjë lloj modifikimi në sekuencën e ADN-së. Disa gjene ndizen dhe fiken bazuar në stimujt mjedisorë që po veprojnë mbi to. Këto përshtatje ndodhin pas lindjes, pasi individi është i ekspozuar ndaj inputeve të ndryshme mjedisore dhe aty gjenet përshtaten me këto përvoja.
Shprehja gjenetike dhe epigjenetike
Ndërsa ngjyra e veçantë e syve dhe ngjyra e lëkurës që kemi bazohen në sekuencën e ADN-së në qelizat tona, zhvillimi i sëmundjes kronike është rezultat i epigjenetikës ose se si mjedisi ku jemi ekspozuar gjithashtu ka ndryshuar shprehjen tonë gjenetike.
Ky është një lajm i mirë, sepse nëse mund ta ndryshojmë shprehjen tonë gjenetike për keq nga mënyra e jetesës dhe mjedisi, do të thotë gjithashtu se mund të përmirësojmë shprehjen tonë gjenetike përmes zakoneve pozitive të stilit të jetesës. Reduktimi i stresit, ngrënia e ushqimeve të mira, shmangia e toksinave, pastrimi periodik, marrëdhëniet pozitive dhe pushimi adekuat, të gjitha këto ndihmojnë për të mbrojtur stabilitetin tonë gjenetik dhe për të zvogëluar rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve kronike.
Gjeni p53 dhe zhvillimi i kancerit
Një proteinë gjenetike që shkencëtarët po studiojnë në detaje për rolin e saj në zhvillimin e qelizave kancerogjene është gjeni p53. P53 vepron si kujdestar i ADN-së, duke vepruar si pikë kontrolli në procesin e ciklit qelizor. Kur ndjen anomalitë në ciklin e rritjes, aktivizon gjenin p21, i cili lidhet me proteinën stimuluese të ndarjes qelizore (cdk2) për të ndaluar ciklin qelizor.
Ndërsa cikli normal qelizor ndalet, enzimat qelizore fillojnë një proces riparimi të ADN-së. Nëse ADN-ja është në gjendje të riparohet, gjeni p53 do të lejojë qelizën të kthehet në ciklin e saj normal të rritjes dhe riprodhimit. Nëse ADN-ja nuk mund të riparohet, atëherë p53 sinjalizon për apoptozë qelizore (vdekje e programuar qelizore).
Në një farë mënyre, p53 vepron si një roje sigurie për t’u siguruar që rritja anormale qelizore të mos ndodhë. Detyra e tij është të sigurojë që të dhënat e duhura qelizore të përdoren për të siguruar shprehjen e ardhshme të organizmit. Për të kryer punën e tij, p53 rregullon shprehjen e qindra gjeneve dhe është në hierarkinë elitare të proteinave në qelizë.
Mendojeni p53 si ekipin presidencial të sigurisë. Nëse ndihen të kërcënuar, me një telefonatë ata mund të mbyllin menjëherë një qytet. Në të njëjtën mënyrë, pozicioni i p53 është të ruajë dhe rregullojë ciklin qelizor për të ruajtur nivelin më të lartë të funksionit të kërkuar nga trupi.
Stresi oksidativ dhe gjeni p53
Stresi oksidativ është një çekuilibër midis prodhimit të radikaleve të lira dhe aftësisë së trupit për të kundërshtuar ose neutralizuar efektet e tyre të dëmshme nëpërmjet antioksidantëve. Në përgjigje të niveleve të ulëta të streseve oksidative, p53 shfaq aktivitete antioksiduese për të eliminuar stresin oksidativ dhe për të siguruar mbijetesën e qelizave; në përgjigje të niveleve të larta të streseve oksidative, p53 shfaq aktivitete prooksiduese që rrisin më tej nivelet e streseve, duke çuar në vdekjen e qelizave.
Gjeni p53 në thelb do të marrë një ndjenjë të mjedisit dhe aftësisë së qelizës për t’i shërbyer mirë trupit. Nëse beson në vlerën e qelizës, do të ndihmojë në mbrojtjen e jetës së qelizës duke i rezistuar dëmtimit të radikaleve të lira.
Nëse nuk ndihet sikur qeliza është mjaft e fortë ose mjaft e shëndetshme për t’i shërbyer nevojave të trupit, ai do të stimulojë më shumë dëmtime qelizore, duke çuar në vdekjen qelizore. Këto funksione të p53 parandalojnë kalimin e ADN-së në dëmtimin i qelizave bija dhe në këtë mënyrë ruan stabilitetin gjenomik.
Mutacionet epigjenetike në p53
Hulumtimet kanë treguar se mutacionet epigjenetike nga stresi oksidativ kronik dëmtojnë matricën e proteinave në gjenin p53 dhe janë një faktor kryesor në zhvillimin e kancerit. Ky mutacion çon në një paaftësi të gjenit për të bllokuar rritjen jonormale qelizore.
Disa forma të mutacionit prodhojnë një lloj proteine p53 që në fakt stimulon ndarjen e qelizave dhe nxit zhvillimin e kancereve shumë invazive që janë më të prirur për të metastazuar dhe më shpesh fatale.
Toksiciteti dhe aktiviteti i gjenit p53
Stresi kronik oksidativ mund të shkaktojë dëmtim të gjenit p53, duke e bërë atë të padobishëm dhe duke çuar në një paaftësi për të mbrojtur stabilitetin gjenomik. Për të qenë aktiv, p53 duhet të lidh zinkun ndërsa metalet e tjera si bakri mund të zhvendosin zinkun duke çuar në shpalosjen e p53. Nivelet e ulëta të zinkut ose teprica e bakrit dhe metaleve të tjera të rënda si plumbi, alumini, kadmiumi dhe merkuri mund të dëmtojnë proteinën p53.
Shumë toksina të tjera mjedisore mund të çojnë në aktivitetin e dëmtuar të p53 dhe shtimin e rritjes së kancerit. Kjo përfshin: Ekspozimin ndaj pesticideve, herbicideve, klorit, fluorit, ndotjes së ajrit, rrezatimit, etj.
Shumë faktorë të përfshirë me një dietë dhe stil jetese jo të shëndetshme rrisin stresin oksidativ, ndryshojnë gjenin p53 dhe rrisin rrezikun e kancerit. Kjo përfshin: Sheqerin e lartë në gjak, ushqimet e skuqura (HCA dhe akrilamide), yndyrnat trans etj.
Komponimet natyrore që mbrojnë p53
Shumë përbërës natyralë veprojnë si antioksidantë të fuqishëm dhe mbrojnë trupin nga nivelet e larta të stresit oksidativ. Këto komponime mbrojnë funksionin e gjenit p53 dhe e lejojnë atë të mbetet i qëndrueshëm në mënyrë që të mund të kryejë në mënyrë adekuate rolin e tij për të mbrojtur gjenomin nga zhvillimi jonormal i qelizave.
Disa nga këto komponime që mund të gjenden në burimet ushqimore natyrore përfshijnë:
Glutathione: gjendet në ushqimet me squfur si qepa, hudhra dhe perimet kryqëzore ndër të tjera.
Sulforafani: gjendet në perimet dhe filizat krucifere.
Anthocyanins: gjenden në manaferrat, lakrën e kuqe dhe qepët e kuqe ndër të tjera.
Katekinat: të gjetura në çajin jeshil, kakao të papërpunuar, karob, lëkurat e mollës etj.
Stilbenet si resveratroli që gjenden në manaferrat dhe lëkurat e rrushit.
Karotenoidet të gjetura në një numër frutash, perimesh dhe ushqime shtazore të rritura në kullota.
Forcimi i gjenit p53
Hulumtimi është i qartë se stabiliteti i gjeneve p53 është një nga faktorët më të rëndësishëm në rrezikun për zhvillimin e kancereve kërcënuese për jetën. Megjithëse tiparet e trashëguara gjenetikisht luajnë një rol në shëndetin e gjeneve tuaja p53, faktorët më të rëndësishëm janë të një natyre epigjenetike që përfshin ekspozimin ndaj stresit mjedisor, kimikateve kancerogjene dhe zakoneve të këqija të jetesës.
Shmangia e ekspozimit ndaj toksinave mjedisore dhe konsumimi i ushqimeve të pasura me modifikues gjenetikë pozitivë janë jashtëzakonisht të rëndësishme. Këto janë gjëra që në pjesën më të madhe i keni në kontroll! Çdo ditë, ju zgjidhni ushqimet që konsumoni dhe zakonet e stilit të jetesës që filloni, të cilat ose do të kontribuoni në mutacionin ose në forcimin e aktivitetit tuaj të gjenit p53.
Nëse tashmë jeni prekur nga një lloj i caktuar i kancerit, atëherë rruga juaj për shërimin dhe rikthimin e shëndetit duhet patjetër të kalojë apo të përfshijë kurën me bimët shkretinore të mëposhtme që është shumë efektive dhe shpresëdhënëse për të gjithë pacientët e kancerit, pavarësisht fazës së sëmundjes apo llojit të kancerit.
Kërkoni për kurën tuaj në varësi të llojit të tumorit apo kancerit, duke klikuar apo shtypur mbi foton më poshtë.