Sëmundja Lyme dhe Kanceri: A ka një lidhje?

Shumica prej nesh tashmë e dinë se disa infeksione virale dhe bakteriale mund të çojnë në kancer. Për shembull, infeksioni me bakterin Helicobacter pylori mund të shkaktojë ulçera në mukozën e stomakut ose në pjesën e sipërme të zorrës së vogël – dhe ndonjëherë të çojë në kancer të stomakut.

Në mënyrë të ngjashme, infeksionet e papillomavirusit njerëzor (HPV) mund të shkaktojnë kancer të qafës së mitrës, dhe infeksionet e virusit Epstein Barr (EBV) mund të shkaktojnë Limfomën e Hodgkin – një lloj kanceri në qelizat imune të njohura si limfocitet B ose qelizat B, detyra e të cilave është të prodhojnë antitrupa që ndihmojnë në mbrojtjen e trupit tonë nga bakteret dhe viruset.

Së pari, ato dobësojnë sistemin tonë imunitar, duke rritur ndjeshmërinë e trupit ndaj kancerit. Së dyti, mund të shkaktojnë ndryshime dramatike (të njohura si mutacione) në ADN-në brenda qelizave tona, duke bërë që mekanizmat mbrojtës qelizor, si vdekja e programuar e qelizave, apo apoptoza, të shkojnë keq dhe t’i hapin rrugën formimit dhe shumëzimit të qelizave kancerogjene.

Së fundi, infeksionet shoqërohen gjithmonë me nivele të larta të inflamacionit, që ka treguar se ndihmon në rritjen dhe përhapjen e kancerit.

Me fjalë të tjera, infeksionet virale dhe bakteriale nxisin kancerin në mënyra të shumta.

Prandaj, eshte e domosdoshme trajtimi i çdo infeksioni që është i pranishëm, duke ulur kështu nivelin e inflamacionit të trup dhe duke rivendosur sistemin imunitar në kapacitetin e tij të plotë, ka të ngjarë të jetë një metodë efektive për parandalimin e kancerit, si dhe trajtimin e kancerit.

Sipas statistikave, një “numër çuditërisht i lartë” pacientësh me kancer në fazën e fundit gjithashtu rezulton pozitiv për sëmundjen Lyme dhe bashkë-infeksione të tjera.

Çfarë dimë për sëmundjen Lyme?

Sëmundja Lyme është sëmundja më e zakonshme që transmetohet nga rriqrat në Amerikën e Veriut dhe Evropë. Është një sëmundje me shumë faza që shkakton simptoma që variojnë nga skuqja, ethet, të dridhurat dhe dhimbjet e trupit deri te ënjtja e kyçeve, dobësia dhe paraliza e përkohshme.

Në SHBA, sëmundja Lyme shkaktohet nga bakteri i njohur si Borrelia burgdorferi, i cili lidhet shumë ngushtë me bakterin që shkakton sifilizin dhe transmetohet kryesisht nga rriqrat e drerit. Në Evropë dhe Azi, specie të tjera Borrelia shkaktojnë Lyme.

Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), sëmundja Lyme është sëmundja infektive me rritjen më të shpejtë të transmetuar nga vektorët në SHBA sot, me një incidencë të vlerësuar mbi 300,000 raste çdo vit.

Për fat të keq, rriqrat e drerit mbartin infeksione të tjera së bashku me sëmundjen Lyme, duke përfshirë ethet me njolla të malit Rocky dhe babeziozën njerëzore, një parazit i rrallë mikroskopik që infekton qelizat e kuqe të gjakut. Sëmundja Lyme shpesh njihet si “imituesi i madh”, sepse simptomatikisht duket shumë i ngjashëm me shumë çrregullime të tjera, duke përfshirë artritin, sindromën e lodhjes kronike, sklerozën e shumëfishtë (MS), sklerozën anësore amiotrofike (ALS) dhe sëmundjen e Alzheimerit.

Megjithëse shërimi i plotë shihet nëse pacientët me sëmundje në fazën e hershme marrin trajtim në kohë dhe të përshtatshëm, disa pacientë vazhdojnë të kenë simptoma të zgjatura shumë kohë pasi infeksioni origjinal është pastruar me sa duket.

Sipas statistikave sëmundja Lyme e padiagnostikuar prej kohësh rezulton në dështim të pakthyeshëm të zemrës dhe përfundimisht kërkon operacion të transplantit të zemrës, dhe sëmundja Lyme është ekuivalenti i sëmundjes infektive me kancerin.

Ka ngjashmëri të tjera të frikshme midis sëmundjes Lyme dhe kancerit. Në fakt, ka pasur disa raste në të cilat pacientët e diagnostikuar me sëmundjen kronike Lyme rezultuan se kishin kancer në vend të kësaj. Për shembull, këto baktere ndryshojnë formën e tyre ashtu si qelizat e kancerit për t’u mbrojtur, bëhen më të lëvizshme, më pushtuese etj.

Bakteret B. burgdorferi krijojnë gjithashtu të ashtuquajturat “biofilma”, të cilët konsiderohen si rezistente ndaj antibiotikëve. Biofilmat janë koloni mikrobesh, kryesisht bakteresh, të cilat mund të formohen kudo ku ka lagështi dhe sipërfaqe – këto përfshijnë sipërfaqet e brendshme në trupin tonë.

Biofilmat mund të shkaktojnë sëmundje duke dëmtuar sipërfaqet në të cilat janë ngjitur. Pasi një biofilm bëhet mjaft i madh, ai shpërndahet, duke i lejuar banorët e tij të përhapen në sipërfaqe të tjera. Bakteret në trupin tonë vazhdimisht përpiqen të formojnë biofilma të rinj, dhe sistemi ynë imunitar vazhdimisht i thyen ato.

Lyme dhe bashkë-infeksionet e tij e shtypin rëndë sistemin imunitar, duke lejuar kështu që biofilmat të rriten dhe të përhapen në mënyrë të pakontrolluar. Përveç kësaj, B. burgdorferi rritet shumë ngadalë, aktualisht në nivele shumë të ulëta në trup, mund të gërmojë thellë në kërc dhe indin e trurit tonë dhe mund të jetojë brenda qelizave tona. Të gjitha këto veti rrisin rezistencën e këtij bakteri ndaj antibiotikëve.

E fundit, por jo më pak e rëndësishme, që të dyja: qelizat e kancerit dhe B. burgdorferi lulëzojnë me sheqer. Prandaj, strategjitë e reja të trajtimit në të cilat pacientët me kancer janë të uritur nga karbohidratet për disa ditë dhe më pas u jepen zëvendësues të glukozës që qelizat e kancerit nuk mund t’i përdorin, duke i vdekur nga uria, mund të funksionojnë gjithashtu kundër sëmundjes Lyme.

Pacientët me sëmundjen kronike Lyme raportojnë vazhdimisht cilësi më të ulët të shëndetit, më shumë ditë të këqija të shëndetit mendor dhe fizik, një barrë të konsiderueshme të sëmundjes me simptoma dhe kufizime më të mëdha në nivelet e aktivitetit të tyre dhe aftësinë për të punuar, në krahasim edhe me pacientët me sëmundje të tjera kronike.

Si e nxit sëmundja Lyme formimin e kancerit?

Sipas statistikave, pacientët me sëmundjen Lyme ka të ngjarë të jenë të ndjeshëm ndaj kancerit pasi mund të promovojë drejtpërdrejt ose tërthorazi të tre mekanizmat vdekjeprurës që ndihmojnë formimin dhe rritjen e kancerit:

1 – Inflamacion

Sëmundja Lyme – dhe infeksionet e shumta virale, kërpudhore, parazitare dhe bakteriale që tentojnë të kalojnë së bashku me të nga rriqrat – bëjnë që nivelet e inflamacionit të rriten në trupin tonë duke çliruar toksina të shumta, duke ndihmuar kështu qelizat e kancerit të rriten dhe përhapen. Këto toksina veprojnë më tej për të mbyllur mekanizmat mbrojtës të trupit tonë, duke na bërë më të ndjeshëm ndaj kancerit. Inflamacioni gjithashtu rrit stresin oksidativ, duke dëmtuar qelizat dhe ADN-në e trupit tonë, duke rezultuar sërish në kancer.

2 – Shtypja e sistemit imunitar

Lyme dhe bashkë-infeksionet e tij mund të shtypin rëndë sistemin imunitar, duke e bërë trupin më të ndjeshëm ndaj infeksioneve virale të cilat mund të shkaktojnë ndryshime që nxisin kancerin në ADN-në tonë qelizore. Sëmundja Lyme dhe bashkë-infeksionet e saj vendosin gjithashtu një barrë të madhe në sistemin tonë imunitar, duke e komprometuar atë dhe duke e bërë trupin tonë të ndjeshëm ndaj infeksioneve oportuniste që e shtypin më tej sistemin imunitar.

Normalisht, një sistem imunitar i shëndetshëm identifikon dhe shkatërron qeliza të panumërta kanceroze në trupin tonë çdo ditë, zakonisht para se të kenë një shans për t’u riprodhuar. Megjithatë, kur sistemi imunitar komprometohet nga Lyme dhe infeksionet e partnerëve të tij, ai bëhet i paaftë për të çliruar trupin tonë nga këto qeliza në rritje anormale.

3 – Mutacionet në ADN-në qelizore

Viruset infiltrojnë qelizat dhe futin ARN-në e tyre për të riprogramuar qelizat dhe për t’i bërë ato një fabrikë për krijimin e më shumë viruseve. Ky përvetësim i gjeneve qelizore nga një virus mund të rezultojë që qeliza të bëhet kanceroze.

Është mjaft e zakonshme që njerëzit të kenë infeksione virale afatgjata që shtypen nga një sistem i shëndetshëm imunitar dhe mbeten të pazbuluara, pa shenja apo simptoma. Megjithatë, pasi sistemi imunitar shtypet nga sëmundja Lyme, këto viruse bëhen aktive.

Si përmbledhje, Lyme është një sëmundje e komplikuar që zakonisht shoqërohet nga infeksione të tjera të shumta të rrezikshme, të cilat të gjitha mund të kontribuojnë në formimin e kancerit nëpërmjet të tre mekanizmave të mundshëm – duke shtypur sistemin imunitar, duke shkaktuar mutacione në ADN-në qelizore dhe inflamacion.

Identifikimi i duhur i sëmundjes Lyme dhe bashkë-infeksioneve të lidhura me të, ulja e niveleve të inflamacionit dhe rivendosja e sistemit imunitar në aktivitet të plotë mund të ndihmojë në uljen e rrezikut shumë real të kancerit të paraqitur nga këto sëmundje vdekjeprurëse kronike.