Vitamina B1 (Thiamine)

Published On: February 1st, 2023Categories: Ushqimi0 Comments on Vitamina B1 (Thiamine)

Vitamina B1 (Thiamine)

 

Vitamina B1, ose ndryshe me emrin kimik Tiamina, është një vitaminë e pangjyrë (apo e bardhë) me formulë kimike C12H17N4OS. Tretet në ujë dhe nuk mund të tretet në alkool. Tiaminat në qoftë se nxehen, e humbin funksionin. Kjo vitaminë është e pazëvendësueshme për funksionin e sistemit nervor. Në qoftë se për 14 ditë nuk merret vitamina B1 në organizëm, atëherë harxhohen 50% të rezervave të tij trupore.

Roli biologjik

Tiamin-pirofosfati ose vitamina B1 është një ko-enzimë e dehidrogjenazës së piruvatit, dehidrogjenazës së α-ketoglutaratit dhe e transketolazës. Kjo d.m.th se kjo vitaminë ka një rol të rëndësishëm në metabolizmin e karbohidrateve dhe yndyrave, në mirëmbajtjen e indit nervor, muskulit të zemrës dhe në transmetimin e përçimit të nervave.

Si difosfat i tiaminës (koenzimë i dekarboksilazave dhe i transketolazës) punon në eliminimin e karbohidrateve në tru dhe në muskuj. Po ashtu nga kjo vitaminë varen edhe kondicioni trupor dhe kujtesa. Forcon qarkullimin e gjakut dhe është e nevojshme për prodhimin e acidit të lukthit. Ka rëndësi në shndërrimin e karbohidrateve në yndyra dhe në fitimin e energjisë nga karbohidratet (pasi që është ko-enzimë e dehidrogjenazës së piruvatit, një kompleks enzimash, i cili e shndërron piruvatin në acetil-CoA).

Shenja të zakonshme të mangësisë së vitaminës B1 janë

– kokë dhimbjet

– mungesa e apetitit

– dhimbjet e barkut

– pengesa gjatë jashtëqitjes (kapsllëk)

– çrregullime në kujtesë.

Vitamina b1 mund të ndihmojë në kurimin dhe parandalimin e këtyre sëmundjeve

– Sëmundja Alzheimer
– Ankthi
– Atherosclerosis
– Sëmundja Crohn
– Depresioni
– Diabeti
– Hepatiti
– HIV / AIDS
– Pagjumësia
– Skleroza e shumëfishtë
– Dështimi i mëlçisë

Mangësia e vitaminës B1 mund të shkaktojë

– anoreksi
– depresion
– lodhje
– çrregullime në rrahjet e zemrës
– dispepsi
– nervozizëm
– humbje të oreksit
– humbje të kujtesës
– konfuzion mendor
– dobësi muskulare
– dobësim muskujsh
– humbje peshe

Vitamina B1 gjendet kryesisht në:

– Drithëra,

– kikirikë,

– fara luledielli,

– lakër brukseli,

– panxhar,

– patëllxhan,

– portokall,

– brokoli,

– qepa,

– karrota,

– domatja,

– rrepa,

– shalqi,

– lulelakër,

– kumin,

– kastravec,

– majdanoz,

– grejpfruit,

– fruta deti,

– spinaq,

– sallatë jeshile,

– fasule,

– soja,

– bizele,

– mish viçi,

– mish pule,

– patate,

– maja birre.

Hipervitaminoza – Pasojat e mbi dozimit

Dozat mbi 2 mg reagojnë në:

– Nerva,

– ndjeshmëri të madhe ndaj ngacmimeve nervore,

– çrregullime në traktin urinar,

– reaksione trupore të rënda alergjike anafilaktike,

* Teprica të vitaminës B1 në trupin e njeriut mund të shkaktohen nga mbidoza e medikamenteve kimike.

 

Ndajeni këtë artikull me miqtë tuaj!

Na ndiqni në Facebook