Ëmbëltuesit artificialë; Ku gjenden? Sa të rrezikshëm janë? Lidhja që kanë me Diabetin, migrenën, depresionin, kancerin, pabarazitë hormonale, mbipeshën, etj. Lexo me vëmendje!

 

Ëmbëltuesit artificial, apo zëvendësuesit e sheqerit, janë kimikate të shtuar në disa ushqime dhe pije për t’i bërë ato me shije të ëmbël.

Ëmbëltuesit artificial janë në qarkullim prej më shumë se 130 vjet. Për rreth 100 prej tyre, ekspertët kanë debatuar për përfitimet e tyre relative dhe rreziqet. Studimet vazhdojnë të sugjerojnë se ëmbëltuesit artificial paraqesin rreziqe të rënda shëndetësore.

Çfarë janë ekzaktësisht ëmbëltuesit artificial?

Njerëzit shpesh i referohen atyre si “ëmbëltues intensiv”, sepse ato ofrojnë një shije që është e ngjashme me sheqerin natyral, por deri në disa mijëra herë më të ëmbël.

Edhe pse disa ëmbëltues artifical përmbajnë kalori, disa kanë shumë pak kalori. Pra, ëmbëltuesit artificiale janë substanca kimike, të përpunuara gjenetikisht, që përdoren për të ëmbëltuar  ushqimet dhe pijet. Ato ofrojnë pothuajse zero kalori.

Ekziston konfuzion rreth ëmbëltuesve artificial dhe rreziqeve të tyre në lidhje me termat “Sheqer diabetik artificial” dhe “zëvendësues i sheqerit”, që janë përdorur shpesh edhe pse nuk janë e njëjta gjë. Për shembull, aspartame dhe xylitol janë të dy zëvendësues sheqeri, por mjaft të ndryshme në aspektin gjenetik dhe profilin ushqyes të tyre.

Prodhuesit e ushqimit kanë përfituar nga kjo duke zëvendësuar sheqerin natyral me ëmbëltues artificial. Kjo u lejon atyre për të bërë produkte me shije të ëmbël, por pa shtuar kalori.

Në teori, kjo duket si një mënyrë e mirë për të ndihmuar njerëzit për të zvogëluar sasinë e kalorive që ata konsumojnë. Por në trup, ëmbëltuesit artificial janë karrem i skemës metabolike, që në të vërtetë kanë efekte anësore më të këqia se sheqeri.

Për shembull, kur pini një sodë diete me sheqer diabetik, ju aktivizoni receptorët e shijes ashtu si e bën sheqeri, dhe kjo, nga ana tjetër, stimulon oreksin dhe nxit trupin për lirimin e një numri të hormoneve. Një nga këto hormone është insulina, e cila është prodhuar për të hequr fluksin e parashikuar të glukozës nga gjaku. Megjithatë, për shkak se sheqeri diabetik nuk ka ndonjë glukozë aktuale në të, insulina përfundon duke hequr çfarëdo sheqeri në gjak, duke shkaktuar më tej rritjen e oreksit për ëmbëlsira dhe ushqim.

Si mundet që ëmbëltuesit artificiale të kenë shije?

Sipërfaqja e gjuhës është e mbuluar nga shumë inde që provojnë shijen. Çdo ind i shijes përmban disa receptorë shije që zbulojnë shije të ndryshme.
Kur ju hani, molekulat e ndryshme të ushqimit kontaktojnë receptorët e shijes.Një përshtatje e përsosur në mes të një molekule dhe një receptori dërgon një sinjal në tru, duke i lejuar të identifikojë shijen.
Molekulat e ëmbëltuesve artificial janë të ngjashme dhe të mjaftueshme që të përshtaten në receptorin e shijes për ëmbëlsi.

Cilat janë emrat e ëmbëltuesve artificial?

Ëmbëltuesit artificial më të njohura (dhe të rrezikshme) në treg sot, mund të dëmtojnë rëndë shëndetin. Së pari, është e rëndësishme që të jeni në gjendje të njihni ëmbëltuesit artificial në etiketat e ushqimeve të para-paketuara dhe të përpunuara.

Shitur sipas markave kryesore, këto ëmbëltues artificial janë të armatosura jo vetëm me sharmin e marketingut, por edhe me industrinë e sheqerit diabetik artificial multi-miliardë dollarëshe dhe agjencitë qeveritare që nuk flasin për këtë. Zbuluar nga kimisti James M. Schlatter në 1965, Aspartame dhe miratimi i tij tregohet më shumë si një përrallë në lidhje me biznesin.
Për 20 vjet, FDA ka dhënë arsye pse nuk duhet lejur përdorimi i këtij produkti në ushqime, por gjigandi farmaceutik “G.D. Searle” vazhdon prodhimin e tyre në masë të madhe.

Por më shumë se këto, studime mashtruese mbi sigurinë e tyre janë tashmë një e vërtetë shqetësuese në vetvete.

• Aspartame: 200 herë më e ëmbël se sheqeri natyral. Aspartame është i njohur sipas emrave të markave NutraSweet.
• Acesulfame kalium: 200 herë më e ëmbël se sheqeri natyral. Acesulfame kalium përdoret në gatim dhe pjekje, dhe është i njohur sipas emrave të markave One Sweet.
• Advantame: 20.000 herë më e ëmbël se sheqeri natyral, e përshtatshme për gatim dhe pjekje.
• Aspartame-acesulfam: 350 herë më e ëmbël se sheqeri natyral, dhe e njohur nën emrin e markës Twinsweet.
• Cyclamate: 50 herë më e ëmbël se sheqeri natyral. Cyclamate është i përshtatshëm për gatim dhe pjekje. Megjithatë, ajo është e ndaluar në SHBA që nga viti 1970.
• Neotame: 13.000 herë më i ëmbël se sheqeri natyral. Neotame është i përshtatshëm për gatim dhe pjekj,e dhe i njohur nën emrin e markës Newtame.
• Neohesperidin: 340 herë më i ëmbël se sheqeri natyral. Është i përshtatshëm për gatim, pjekje dhe përzierjen me ushqime acidike. Nuk është miratuar për përdorim në SHBA, por në shumë vende të tjera përdoret në gatim.
• Sakarinë: 700 herë më e ëmbël se sheqeri natyral. Është e njohur sipas emrave të markave Sweet’N Low, Sweet Twin ose Necta Sweet.

Në 1970, u zbulua se sakarina dhe ëmbëlsira të tjera shkaktonin kancerin e fshikëzës dhe organeve riprodhuese tek meshkujt.
Mjerisht, ky produkt përdoret në medikamente të fëmijëve, duke përfshirë aspirinat, çëmçakëzin, shurupin e kollës, etj.

• Sucralose: 600 herë më i ëmbël se sheqeri natyral. U prezantua fillimisht si një zëvendësues i sheqerit natyral. Megjithatë, në realitet, ai është një derivat chlorinated saharoze, një nga kimikatet më toksike në planet. Është i njohur nën emrin e markës Splenda. Në temperatura të larta mund të gjenerojë chloropropanols të rrezikshëm.

Përfundimi: Ekzistojnë shumë lloje të ndryshme të ëmbësirave artificiale, por jo të gjitha janë miratuar për përdorim.

Më të zakonshmet përfshijnë:

• Aspartame
• Acesulfam Kalium
• Alitame
• Cyclamate
• Dulcin
• Glucin
• Kaltame
• Mogrosides
• Neotame
• NutraSweet
• Nutrinova
• Phenlalanine
• Sakarinë
• Splenda
• Sorbitol
• Sucralose
• Twinsweet
• Sweet ‘N Low
• Xylitol

Që nga viti 2008, më shumë se 6000 produkte, të konsumuar nga mbi 100 milion njerëz në mbarë botën, përmbajnë aspartame. Ato përfshijnë:

– Pastë dhëmbësh dhe lëngjet për gargarë

– Vitamina

– Shurup kolle dhe ilaçet e lëngshme

– Çëmçakëzat

– Pijet me 0 kalori

– Pijet alkoolike dhe birrat jo-alkolike

– Sallata e paketuar

– Ëmbëltuesit e ngrira, si: akulloret, kremrat

– Drithërat e mëngjesit

– Ushqimet e përpunuara

– Pijet dietike

– Të gjitha llojet e karameleve

– Kosi i frutave

– Ëmbëltuesit e paketuara

– Salcat (ketchup)

– Çokollatat

– Sheqeri diabetik

Kjo nuk është një listë gjithpërfshirëse, lexoni me kujdes etiketat e ushqimeve para blerjes së tyre.

Shumica e njerëzve mendojnë se këto janë “të shëndetshme”! E vërteta është se ato janë shkatërrim për trupin

Më shumë se 10,000 ankesa kanë shkuar në FDA. Ka raporte të dokumentuara të efekteve anësore të ëmbëltuesve artificial dhe mbi 900 studime të publikuara për rreziqet shëndetësore të tyre.

Është e vështirë, por shumë e rëndësishme për të frenuar përdorimin e tyre për përmirësimin e shëndetit. Ka një keqkuptim të madh në lidhje me ëmbëltuesit artificiale. Shumë njerëz mendojnë se duke përdorur këto ëmbëlsira, ata jo vetëm kënaqen por  minimizojnë rreziqet e konsumit të lartë të sheqerit. Për fat të keq, ata nuk janë të vetëdijshëm për rreziqet që mund të vuajnë nga përdorimi i këtyre ëmbëltuesve artificial të dëmshëm.

Në veçanti, në qoftë se jeni shtatzënë ose pleq, duhet t’i shmangni këto sheqerna artificiale diabetike të rrezikshëm.

Duket se aspartame, në veçanti, mund të predispozojë foshnjat me sindromin e  çrregullimeve metabolike, mbipeshë dhe rrezikim për jetën. Përbërësit phenylalanine, acid aspartic dhe metanol, janë substanca që mund të qëndrojnë në mëlçi, veshka dhe tru, për mjaft kohë.

Ka shumë mënyra të ndryshme që ëmbëltuesit artificiale dëmtojnë shëndetin e njeriut. Të konsideruara si të shëndetshme, ato bëjnë kërdi në shëndetin e trupit.

Ato përdoren aktualisht në më shumë se 6,000 ushqime të konsumit dhe pijeve të përditshme, si dhe në mbi 500 barna me recetë dhe medikamente.

Sipas një studimi të fundit: “Një rivlerësim i pozitës aktuale të agjencive rregullatore ndërkombëtare duhet të konsiderohet si një çështje urgjente e shëndetit publik.” Ky rekomandim është për shkak të studimit që aspartamet kanë efekte kancerogjene.

Shumë njerëz e dinë tashmë rrezikun e ëmbëlsirave artificiale, por për fat të keq, popullsia e përgjithshme nuk është aq e vetëdijshme për rreziqet e tyre.

• Ëmbëltuesit artificial dhe Diabeti  

Ëmbëltuesit artificial janë përforcuar për shumë vite si një alternativë e shëndetshme e sheqernave natyrore. Nëpërmjet krahasimit të shijes së ëmbël pa kalori, ato u bënë jashtëzakonisht popullore për njerëzit e prekur nga obeziteti, diabeti dhe problemet kardiovaskulare. Pas disa studimeve ato u vlerësuan kancerogjene, dhe ranë nga froni i tyre shëndetësor.

Bakteret e zorrëve luajnë një rol të rëndësishëm në shëndetin e trupit, dhe shëndeti i dobët i zorrës është i lidhur me probleme të shumta. Këto përfshijnë: shtimin në peshë, kontrollin e dobët të sheqerit në gjak, sindromën metabolike, një sistem të dobët imunitar dhe çrregullime gjumi.

Përbërja dhe funksioni i baktereve të zorrëve varion midis individëve dhe është i prekur nga ajo që ju hani, duke përfshirë ëmbëltuesit artificiale.

Në një studim të kohëve të fundit, sheqeri diabetik artificial sakarinë ndërpret ekuilibrin e baktereve të zorrëve. Pas përdorimit të sheqerit diabetik, kontrolli i sheqerit në gjak ishte më keq se para përdorimit të tij.

Diabetikët i konsumojnë këto ëmbëlsira për shkak se është pretenduar që të kenë zero kalori. Por , u zbulua se sheqeri i rremë i tyre shkakton pabarazi hormonale.

Një studim ka treguar se njerëzit që konsumojnë rregullisht pije me ëmbëltues artificial, kishin një shans më të lartë të zhvillimit të Diabetit tip 2.

Përveç kësaj, sheqernat artificiale rritin peshën dhe ndryshojnë bakteret e zorrëve, të cilat janë të lidhura direkt me fillimin e diabetit të tipit 2.

Përfundim! Ëmbëltuesit artificiale mund të prishin ekuilibrin e baktereve të zorrëve në disa njerëz, dhe mund të rrisin rrezikun e sëmundjeve, përfshi diabetin.

• Dhimbje koke të vazhdueshme

Disa ëmbëltues artificial mund të shkaktojnë simptoma të pakëndshme, të tilla si dhimbje koke dhe depresion. Konsumi i sheqerit të rremë në ushqime dhe pije gjithashtu mund të çojë në dhimbje koke të vazhdueshme, të cilat në disa kushte të rënda mund të kthehen në migrenë.

Përfundimi : Ëmbëltuesit artificial shkaktojnë dhimbje koke, depresion ose konfiskime në shumicën e njerëzve. Megjithatë, disa individë mund të jenë më të ndjeshëm ndaj këtyre efekteve se të tjerët.

• Ëmbëltuesit artificial dhe kanceri

Një debat ka shpërthyer që nga viti 1970, nëse ka lidhje midis ëmbëltuesve artificial dhe rrezikut të kancerit.

Që atëherë, më shumë se 30 studime të kryera në njerëz kanë gjetur rrezikun e zhvillimit të kancerit nga ëmbëltuesit artificial.

Cyclamate, u ndalua për përdorim në SHBA, pasi ai shkakton kancer të fshikëzës së urinës.

Sipas hulumtimeve, përdorimi i rregullt i këtyre ëmbëltuesve artificial mund të rezultojë në kancer të trurit. Kjo është konsideruar si një nga rreziqet më të mëdha të këtyre ëmbëltuesve.
Ka disa kërkime për të sugjeruar një incidencë më të lartë të kancerit të fshikëzës së urinës (nga sakarina), kancerit në organet riprodhuese (nga aspartame), dhe shumë të tjera.
Kjo është konsideruar si një nga rreziqet më të mëdha të këtyre ëmbëltuesve. Shumë studime kanë treguar se këto ëmbëlsira nxitin zhvillimin e qelizave kancerogjene.

Përfundimi: Bazuar në provat aktuale shkencore, ëmbëltuesit artificial kanë gjasa për të rritur rrezikun e kancerit tek njerëzit.

• Dëmtojnë proceset metabolike të trupit

Konsumimi i sasive të mëdha të ëmbëltuesve artificial mund të shkaktojë sindromën metabolike, e cila është e lidhur me shumë çrregullime. Disa nga këto përfshijnë rritjen e sheqerit në gjak, presionin, kolesterolin e lartë të gjakut dhe dhjamin e tepërt në bark. Në rastet kritike, mund të çojnë në diabet dhe sëmundje kronike të zemrës.

• Pabarazitë hormonale

Ëmbëltuesit  artificial i bëjnë  rrëmujë hormonet tuaja. Një metabolizëm i dëmtuar mund të shkaktojë gjendra endokrine ndaj mosfunksionimit, të cilat mund të rezultojnë në sekretimin anormal  të hormoneve. Kjo është për shkak të mënyrës së insulinës së lëshuar. Edhe pse ëmbëltuesit artificial janë pa kalori, pankreasi i përgjigjet atyre me prodhimin e insulinës sikur të ishin sheqerna natyrore. Megjithatë, në mungesë të glukozës metabolike, insulina është mbajtur nga trupi. Kjo shkakton një gjendje të njohur si hyperinsulinism. Në gjendjen e saj të vazhdueshme, hyperinsulinism mund t’i shkaktojë një personi humbje të forcës, plakje të shpejtë, prishje të formës trupore, dhe deformime në trup.

• Shtimi në peshë

Është një keqkuptim që ëmbëltuesit artificial mund të ndihmojnë njerëzit të humbasin peshë. Në të vërtetë, ëmbëltuesit artificial rritin dëshirat për ushqim. Si pasojë, njerëzit përfundojnë duke ngrënë më shumë edhe pse sapo kanë ngrënë, dhe në këtë mënyrë fitojnë peshë. Një studim ka treguar se njerëzit që pinin pije me ëmbëltues artificial, kishin një indeks më të lartë të masës trupore dhe mbajtje më të madhe të yndyrës se ata që i shmangën këto pije.

• Ndryshimi i shijes

Mënyra artificiale e këtyre ëmbëltuesve që  dukshëm nuk duken ndryshe nga ëmbëltuesit natyral, por që në realitet janë shumë më të ëmbla se sheqeri natyral, i bën ato të rrezikshme për të ekspozuar indet e shijes ndaj niveleve të larta të ëmbëlsisë. Kjo mund të bëjë që njerëzit të pëlqejnë shumë ushqimet e ëmbla dhe të mos pëlqejnë ushqimet natyrale ose me sheqer natyral.

• Ndryshojnë bakteret e zorrëve

Një ekosistem i baktereve banon në gropat e stomakut. Disa baktere ndihmojnë tretjen, ndërsa të tjerat janë në të vërtetë të dëmshme. Disa baktere mund të izolojnë substanca të caktuara nga ushqimi dhe të bëjnë konvertimin e tyre në yndyrna. Për këtë arsye, një popullsi e madhe e baktereve të zorrëve do të thotë një depozitimin i lartë i yndyrës. Ëmbëltuesit artificial mund të nxisin rritjen e baktereve të zorrëve, duke rritur yndyrën e trupit. Pjesa më e keqe është se yndyra depozitohet nën lëkurë, në vendet më të padëshiruara , në ije, kofshë dhe bark.

• Rritja e rrezikut të hipertensionit dhe sëmundjeve kardiovaskulare

Ëmbëltuesit artificial, si sakarina dhe aspartame, mund të ndërhyjnë në mënyrë të konsiderueshme në funksionimin metabolik të trupit. Kur proceset fiziologjike ngadalësohen, qarkullimi i gjakut preket në mënyrë të konsiderueshme. Zemra rreh më shpejt, dhe kjo ndez presionin e lartë të gjakut dhe hipertensionin. Studimet tregojnë se përdorimi i zgjatur i pijeve me ëmbëltues artificial mund të çojë në probleme fatale në afat të gjatë, duke përfshirë sëmundjet koronare të zemrës dhe sulmet në zemër.

• Helmimi i trurit

Shumë ëmbëltues  artificial dëmtojnë sistemin nervor, duke përfshirë edhe trurin. Aspartame është më i njohur në këtë drejtim. Ky sheqer diabetik është një komponim organik që përbëhet nga tre komponentë – fenilalanine, acid aspartik dhe metanol. Këto komponime janë të mëvetëshme për helmimin, dëmtimin e qelizave të trurit dhe kontrollin motorik.

• Dëmtimi qelizor

Disa hulumtime mbi ëmbëltuesit artificial kanë treguar gjithashtu se ato mund të bëjnë disa dëme në qeliza. Për këtë arsye, foshnjat, fëmijët, dhe të rinjtë duhet të kufizojnë ose të mos konsumojnë aspak ëmbëltues artificial.

• Çrregullime të sistemit nervor qendror

Hulumtimet kanë treguar se Aspartame mund të jetë një nga shkaqet, apo shkaktar i shumë çrregullimeve të rënda të sistemit nervor qendror, duke përfshirë fibromyalgia dhe sklerozën e shumëfishtë.

• Depresion, çrregullime bipolare dhe sulme paniku

Përdorimi i ëmbëltuesve artificial mund të shkaktojë çrregullime të rënda të depresionit dhe sulme paniku. Për më tepër, ato gjithashtu mund të shkaktojnë sëmundje bipolare.

• Reaksione alergjike

Ëmbëltuesit artificial mund të shkaktojnë gjithashtu reaksione alergjike. Këto mund të përfshijnë ënjtje të syve, skuqje ose ënjtje të lëkurës, teshtitje, dhe bllokim hundësh.

• Defekte të lindjes apo sterilitet

Studimet tregojnë se përdorimi i këtyre ëmbëltuesve të dëmshëm ka çuar në varfëri apo defekte të lindjes në meshkuj. Ato përmbajnë përbërës të tillë, të cilët ngadalësojnë sistemin riprodhues të mashkullit.

• Paqartësi vizioni dhe humbje të dëgjimit

Shumica e këtyre ëmbëltuesve  artificial janë shumë çorientuese. Ato kanë tendencë për të portretizuar se nuk kanë efekte anësore gjatë përdorimit të tyre. Megjithatë, ato mund të çojnë gjithashtu në vizion të paqartë dhe humbje të dëgjimit.

• Sëmundja e Alzheimer-it

Ekspertët kanë vërtetuar se përdorimi i tepruar i ëmbëltuesve artificial mund të rezultojë në sëmundjen Alzheimer.

• Dëmtim të mëlçisë dhe autizëm

“ACE K” ka pësuar më pak shqyrtime shkencore, edhe pse ekspozimi afatgjatë ndaj chloride metilen, një komponent kryesor kimik, ka treguar të shkaktojë të përziera, probleme humori, ndoshta disa lloje të kancerit, dëmtin të mëlçisë, dëmtim të veshkave, probleme me shikimin , dhe ndoshta edhe autizëm.

• Varësi

Disa njerëz mund të ndihen keq ose të përjetojnë efekte negative pas konsumimit të ëmbëltuesve artificial, dhe është mirë që ato të mos përdoren nga ata.
Ajo që shumë njerëz nuk e kuptojnë është se ëmbëltuesit artificial mund të shkaktojnë një varësi të rrezikshme – një varësi ndaj ushqimeve tepër të ëmbla. Kjo çon në incidente edhe më të mëdha të mbipeshës, diabetit tip 2, dëmtimit në veshka, etj.

Minimizoni rreziqet e ëmëblsirave artificiale me këto alternativa të shëndetëshme

Mënyra më e mirë për të shmangur efektet e dëmshme të ëmbëltuesve artificial është duke lexuar me kujdes etiketat e ushqimeve, dhe duke zgjedhur alternativa të natyrshme.

– Të gjitha ëmbëltuesit natyrore – duke përfshirë shurup panje, sheqer kokosi, stevia, frutat dhe mjaltin e papërpunuar – janë zëvendësime të shëndetshme.

– Të gjithë duhet t’i shmangin ëmbëltuesit  artificial, dhe kjo është veçanërisht e rëndësishme për fëmijët dhe gratë shtatzëna ose me fëmijë në gji, pasi rreziku është shumë më i madh.

– Provoni të shtoni shije të tjera natyrale të padëmshme për të rregulluar shijen e ushqimeve. Për shembull, shtoni vanilje, kakao, jamball, arrëmyshk, hurma arabe, kumbulla të thata, rrush të thatë dhe kanellë, për të përmirësuar shijen e ushqimeve, kështu që ju duhet më pak ëmbëlsi.

– Kur ndjeni nevojën për ëmbëlsira, atëherë provoni pije natyrale si: pije shalqiri, rrushi, shege, etj. Këto janë pije të lehta dhe freskuese, të mbushura me ushqyesve dhe ëmbëltues natyror.

– Filloni të ëmbëltoni çajin me mjaltë.

– Jini kreativ dhe eksperimentoni me ushqime të reja dhe me ëmbëlsira të shëndetëshme

– Sa i përket zëvendësuesve të tjerë të sheqerit, Stevia rebaudiana është një shtojcë bimore që përdoret në mënyrë rutinore.